Φθινοπωρινό τοπίο

΄΄Πραγματικά υπέροχη έκθεση Νίκο.Με εκπλήσσει ευχάριστα που ένα παιδί της ηλικίας σου γράφει τόσο ώριμα και τόσο αληθινά.’’
Η καθηγήτριά μου έμεινε να με κοιτάζει με απορία για λίγη ώρα ακόμα.Μετά μου έδωσε την κόλλα με τον τίτλο ΄΄Φθινοπωρινό τοπίο’’ και με ένα μεγάλο και κόκκινο 20 δίπλα.
Η αλήθεια ήταν ότι με τίποτα δεν το είχα να κάτσω να ασχοληθώ σοβαρά με αυτή την έκθεση.Είχα ένα γεμάτο από παιχνίδια και ανεμελιά Σαββατοκύριακο στο χωριό μου και καθόλου δεν είχα σκεφτεί την χαζή,όπως νόμιζα,αυτή έκθεση της κυρίας Χριστίνας.Μόνο όταν έφτασε το πάντοτε θλιβερό πρωινό της Κυριακής η φωνή της μάνας μου μού την θύμισε σκιάζοντας κάθε μου ευχάριστη ξεγνοιασιά.
΄΄Νίκο,πρέπει σε λίγο να φύγουμε για να κάνεις τα μαθήματά σου και κυρίως εκείνη την έκθεση που σας έβαλαν!’’,μου είχε πει,κάνοντάς με να σταματήσω να πίνω το ζεστό και γλυκό γάλα με σοκολάτα της γιαγιάς.
Η γκριμάτσα μου γεμάτη από αποστροφή για την υποχρέωσή μου αυτήν,έκανε τον παππού να με κοιτάξει διερευνητικά.
΄΄Βαριέσαι να την κάνεις ε?’’,με ρώτησε ενώ συγχρόνως έβαζε κι άλλο ένα χοντρό ξύλο στο τζάκι.
Ο παππούς πάντα καθόταν σε κείνη την παλιά και ξεφτισμένη πράσινη πολυθρόνα δίπλα στην φωτιά.Και τις πιο πολλές φορές είτε διάβαζε κάποια εφημερίδα είτε άλλοτε κάποιο βιβλίο.Υπήρχαν και φορές που μοναχά κάπνιζε την πίπα του κοιτάζοντας προς τον πίνακα στον απέναντι τοίχο.Έδειχνε ένα βιολί δίπλα σε ένα αναμμένο κερί με τελείως μαύρο φόντο.Η εντύπωση που μου έδινε αυτός ο πίνακας ήταν μια μικρή θλίψη,λες και κάποιος σταμάτησε απότομα να παίζει με το βιολί και απλά σηκώθηκε και έφυγε από το δωμάτιο.
Ο παππούς ήταν περίεργος άνθρωπος.Σπάνια τον έβλεπες να γελάει ενώ ρυτίδες είχαν σκάψει,πολύ πριν την ώρα τους,το πρόσωπό του.Είχε και κείνη την παλιαρρώστια να τον παιδεύει.Η μάνα μου πάντα έλεγε ΄΄ο πατέρας γέρασε πριν την ώρα του’’.και η γιαγιά μου κούναγε το κεφάλι της καταφατικά,συμφωνόντας σιωπηλά.Κάτι βάραινε την ψυχή του παππού αλλά κανένας δεν ήξερε τι ακριβώς ήταν αυτό.Ούτε η ίδια η γιαγιά.
΄΄Λοιπόν βαριέσαι ε?’’,με ξαναρώτησε καρφώνοντάς με με αυτά τα μαύρα και ανέκφραστα μάτια του.
΄΄Ναι.Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι να γράψω.Το θεωρώ και βλακεία’’,του απάντησα μουτρωμένος.
΄΄Ξέρεις λογικό είναι αυτό.Κι εγώ στην αρχή έτσι το έβλεπα.Ένα μάτσο αηδίες σε χαρτιά που κανέναν δεν αντιπροσωπεύουν.’’,είπε και σταμάτησε γυρνώντας το κεφάλι του προς την φωτιά.
΄΄Άλλά άμα το δεις αλλιώς,μπορείς σε κάθε γραμμή που γράφεις να καταθέτεις και ένα κομμάτι της ψυχής σου.Και αυτό είναι πραγματικά συναρπαστικό’’,συνέχισε στρέφοντας το βλέμμα του πάλι σε μένα.Εκείνη την στιγμή είδα τις φλόγες της φωτιάς να λάμπουν ακόμα στα μάτια του και αυτό με έκανε να ανατριχιάσω και να μην μιλήσω.
Η μητέρα πέρασε κρατώντας μια σακούλα με κάτι χόρτα που της είχε δώσει η γιαγιά.Τα πήγαινε προς το αμάξι.΄΄Άντε ετοιμάσου.Φόρεσε τα παπούτσια σου να φύγουμε.’’,μου είπε περνώντας δίπλα μου.Μα εγώ είχα μείνει ασάλευτος παρατηρώντας τον παππού που μου χαμογελούσε.
΄΄Σία,ο μικρός θα μείνει εδώ.Θα τον βοηθήσω στην έκθεσή του’’,είπε ο παππούς αφήνοντας και μένα και την μάνα μου άφωνους.
΄΄Πατέρα εσύ θες ξεκούραση και ο μικρός θα σε ταλαιπωρήσει.Άστο καλύτερα…’’
΄΄Σία κάτι είπα.Θα τον φέρω εγώ το απόγευμα.Θα φάει εδώ μην ανησυχείς.’’,επέμεινε ο παππούς.
Η μάνα μου έβγαλε έναν λυπημένο αναστεναγμό και υποχώρησε.Λίγα λεπτά μετά ακούστηκε ο ήχος από το αμάξι της που έφευγε.
Η μυρωδιά του κοκκινιστού που έφτιαχνε η γιαγιά στην κουζίνα και που τόσο μου άρεσε,έφτασε στην μύτη μου.΄΄Και πατάτες τηγανητές!’’,της φώναξα κάνοντας τον παππού μου να γελάσει πάλι.
΄΄Πάρε χαρτί και μολύβι.Θα έχουμε τελειώσει μέχρι να μας σερβίρει η γιαγιά σου’’,με πρόσταξε ο παππούς.Πήγα προς την ξύλινη βιβλιοθήκη του δίπλα στην τζαμαρία και άνοιξα το πρώτο από τα τρία συρτάρια.Ήξερα ότι εκεί υπήρχαν κόλλες χαρτί και διάφορα μολύβια με στυλούς.Επίσης ήξερα ότι στο δεύτερο συρτάρι υπήρχαν τέσσερις διαφορετικές τράπουλες,μια διπλωμένη τσόχα και 5 άλμπουμ με φωτογραφίες από το παρελθόν.Μόνο στο τελευταίο συρτάρι δεν ήξερα τι υπήρχε γιατί ο παππούς το είχε πάντα κλειδωμένο.
΄΄Φθινοπωρινό τοπίο λοιπόν…πες μου Νίκο,τι σου έρχεται όταν ακούς την λέξη φθινόπωρο?’’,με ρώτησε όταν είχα ήδη καθίσει απέναντι του στην φωτιά.
΄΄Μμμ…δεν ξέρω..σχολεία…γκρίζο χρώμα…θλίψη’’,του απάντησα αβέβαιος για την ορθότητα των απαντήσεων μου.
΄΄Πολύ ωραία…αυτή η θλίψη γιατί σε πιάνει όμως?Τι σε κάνει να νιώθεις στεναχωρημένος?’’,συνέχισε να με ρωτά ο παππούς.Και εγώ ένιωθα ότι μπροστά μου ξεδιπλωνόταν ένας αόρατος μίτος προς έναν άλλον κόσμο μαγικό,την άκρη του οποίου μου την πρόσφερε ο παππούς σιγά σιγά.
΄΄Υποθέτω γιατί τελειώνουν οι διακοπές,αρχίζουν το σχολείο και όλα είναι βαρετά και ίδια.’’,αποκρίθηκα.
΄΄Άρα αυτή η θλίψη σου προέρχεται από την νοσταλγία σου για μια καλύτερη εποχή που πέρασε.Για κάποιες ωραίες αναμνήσεις που χαράχτηκαν μέσα σου.Το καλοκαίρι ποτέ καμία μέρα δεν είναι βαρετή ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με το φθινόπωρο.Αλλά να ξέρεις ότι όταν μεγαλώσεις,θα καταλάβεις ότι και το φθινόπωρο έχει τις ομορφιές του.Θα διαπιστώσεις ακόμα ότι οι εποχές στην ζωή σου θα πάψουν να έχουν αυτά τα χρονικά όρια που τους έχουν βάλει οι άλλοι.Θα διανύεις περιόδους καλοκαιριού μέσα στον χειμώνα αλλά και περιόδους χειμώνα μέσα στο καλοκαίρι.Άλλωστε όλη η ζωή μας εν τέλει είναι η αναμονή της εποχής που πιο πολύ αγαπάμε.Κατάλαβες?’’,οι φλόγες στα μάτια του είχαν πάλι εμφανιστεί.Δεν είχα καταλάβει τα πάντα,αλλά έγνεψα δειλά ναι.
Πήρε την πίπα του από το πέτρινο πεζουλάκι δίπλα στο τζάκι και βάλθηκε να την γεμίζει με καπνό.Αφού τον πάτησε καλά καλά,την άναψε και άρχισε να τραβάει γερές ρουφηξιές μέχρι να πάρει για τα καλά ο καπνός.Το σαλόνι γέμισε με αυτό το απαλό άρωμα της βανίλιας.
΄΄Ας επιστρέψουμε στο τοπίο μας.Το πρωί όταν πηγαίνεις με τα πόδια από το μαγαζί στο σχολείο σου τι βλέπεις γύρω σου?Πες μου γ’αυτήν σου την διαδρομή’’,ρώτησε ξανά ο παππούς και ένα τεράστιο σύννεφο καπνού πήγε προς το ταβάνι.
΄΄Κρυώνω πολύ και συνήθως κοιτάω μπροστά με το κεφάλι μου χωμένο στο μπουφάν μου.Αλλά νομίζω ότι γενικά όλοι έτσι είναι το πρωί.Χωμένοι στα παλτά τους και περπατάνε όλοι πολύ γρήγορα.Το χειμώνα είναι βέβαια ακόμα χειρότερα.’’,απάντησα στον παππού.
΄΄Καμία σχέση με το φθινοπωρινό τοπίο που βλέπεις εδώ.Αυτά τα δέντρα μπροστά στο σπίτι μας που πίσω τους κρύβουν μια θαμπή και άσπρη θάλασσα.Τα φύλλα τα κίτρινα που δίνουν ένα χρώμα στο λευκό της ημέρας.Ο ίδιος ο ήχος των κυμάτων που σκάνε στα βράχια δίπλα στον Κασειδιάρη.Νίκο,και τα δύο τοπία όμως έχουν την ομορφιά τους.Και οι άγνωστοι περαστικοί κουμπωμένοι στα παλτά τους όπως είπες που τραβάνε την δική τους καθημερινή πορεία αλλά και αυτό το ήσυχο πρωινό δίπλα στην θάλασσα.Και τα δύο διακρίνονται από μια κίνηση,από μια ενέργεια.Άλλωτε όμως η εικόνα της εξοχής σού δίνει την εντύπωση μιας νεκρής φύσης,άλλες φορές πάλι αυτή την αίσθηση στην δίνει η κίνηση στους δρόμους.Είναι κατά βάθος,παιδί μου,πως βλέπεις εσύ με την δική σου ματιά τα πράγματα.Ο εσωτερικός σου κόσμος χρωματίζει το τοπίο.
Όμως και το βλέμμα των άλλων ανθρώπων μπορεί να σου πει πολλά.Και το ίδιο το πρόσωπό τους.Κάποιοι είναι γαλήνοι και ευτυχισμένοι γιατί είχαν μια υπέροχη βραδιά,ξεκούραστοι γιατί ο ύπνος τους ήταν ήσυχος.Μερικοί έχουν πρόσωπο τραβηγμένο,γεμάτο σκιές γιατί πέρασαν μια δύσκολη νυχτιά που τους σκότωσε το πρωινό.Άλλοι πάλι έχουν κενό βλέμμα γιατί απλά δεν είχαν ποτέ νύχτα.Βέβαια η έκφραση των περαστικών δεν σου διηγείται το παρελθόν,την νύχτα τους δηλαδή,αλλά σου λέει και για το μέλλον τους ή καλύτερα για τις προσδοκίες που έχουν γ αυτό.Τις ελπίδες και τους φόβους τους.’’
Προσπαθούσα να συγκρατήσω αυτά που έλεγε ο παππούς.Μου φαίνονταν ότι θα μπορούσα να τα χρησιμοποιήσω για να γράψω μια καλή έκθεση.Αλλά τελικά δεν μπόρεσα να γράψω ούτε μια σειρά στην λευκή μου κόλλα.Ο παππούς το παρατήρησε και χαμογέλασε στοργικά.
΄΄Μην απελπίζεσαι μικρέ…Πήρες το ερέθισμα και αυτό έχει σημασία.Θα δεις ότι οι λέξεις θα αρχίσουν να βγαίνουν σιγά σιγά και τότε θα είναι που θα πρέπει να πιάσεις το μολύβι.Ελπίζω να σε βοήθησα στην έκθεσή σου.’’,είπε και με χάιδεψε στα μαλλιά μου.Στην συνέχεια σηκώθηκε και πήγε προς το δωμάτιο του.
Μετά από λίγα λεπτά το τραπέζι ήταν έτοιμο αλλά η πείνα που είχα πριν μού είχε φύγει.Κοίταξα προς τον πίνακα με το παρατημένο βιολί και μετά τις άσπρες κόλλες χαρτί δίπλα στην φωτιά.Έβγαλα το μολύβι από την τσέπη μου και πήγα προς το τζάκι.


(αφιερωμένο στην Λ.)